Z tego względu, tak ważne jest, by w odpowiedni i właściwy sposób zaprojektować wentylację, mającą istotny wpływ na codzienne funkcjonowanie domowników. Jej brak może bowiem powodować wilgotnienie mieszkania, a następnie negatywnie wpływać na samopoczucie.

Wentylacja grawitacyjna nazywana również naturalną, działa na zasadzie zjawiska konwekcji, czyli ruchu powietrza wywołanego różnicą jego gęstości i ciśnienia. Jest skuteczna tylko w momencie, gdy wymianie podlega odpowiednia ilość powietrza. Jak ją dokładnie oszacować? W ciągu godziny w danym pomieszczeniu musi nastąpić wymiana powietrza w takiej ilości, ile wynosi jego powierzchnia lub 30 m3 powietrza na każdą osobę mieszkającą w tym pomieszczeniu. Jakie są jeszcze zalety wentylacji oprócz zapewnienia komfortu mieszkania? Przede wszystkim eliminuje ona ryzyko powstawania wilgoci, zagrzybienia i nieprzyjemnych zapachów. W porównaniu do wentylacji mechanicznej nie generuje żadnych dźwięków oraz dodatkowych kosztów w trakcie jej eksploatacji. Co więcej, jest bezobsługowa.

Co do zasadności posiadania wentylacji grawitacyjnej nie ma wątpliwości. Kiedy jednak użytkownik powinien zastanowić się nad jej rozplanowaniem?

– Już na etapie planowania rozkładu domu należy przemyśleć, w jaki sposób zaprojektować wentylację. Obecnie, kiedy to w domach znajdują się pomieszczenia, które muszą być wentylowane (kuchnia, łazienka, kotłownia, czy salon z kominkiem) jest to wymóg prawa budowlanego. Dobrym rozwiązaniem jest więc budowa komina z kanałami wentylacyjnymi. Nie jest to kosztowna i skomplikowana inwestycja – kanały wentylacyjne budowane są bowiem z gotowych kształtek. Budując kominy, nie każdy musimy stawiać od fundamentów. Atrakcyjną alternatywą są gotowe systemy kominowe, składające się z rur i kształtek ceramicznych, lekkiego pustaka perlito-betonowego oraz izolacji z wełny mineralnej. Dzięki zastosowaniu komina z pionowymi kanałami wentylacyjnymi powstaje ciąg, który wysysa z domu zanieczyszczone powietrze. Natomiast na jego miejsce napływa świeże, poprzez zamontowane nawiewniki w ramach okiennych lub w ścianach. W ten sposób zapewniamy ciągłą cyrkulację powietrza w budynku – wyjaśnia Dariusz Pilitowski, dyrektor ds. rozwoju w firmie Jawar.

Działanie wentylacji grawitacyjnej nie jest szczególnie skomplikowane, jednak elementów mających bezpośrednie przełożenie na jej prawidłowość i efektywność jest wiele. Jedną z nich jest właściwe zaizolowanie. Tylko ocieplony kanał wentylacyjny zapewni właściwą różnicę ciśnień pomiędzy wlotem a wylotem powietrza, a zarazem doprowadzi do zjawiska konwekcji. Dlatego też, do budowy nowoczesnych kanałów wentylacyjnych wykorzystuje się lekkie pustaki keramzytobetonowe, zapewniające dobrą izolacyjność lub pustaki wykonane z perlito-betonu o jeszcze lepszych parametrach. Szczególnie istotne okazuje się właściwe zaizolowanie kanałów wentylacyjnych, które znajdują się przy ścianach zewnętrznych budynków. Niewłaściwa konstrukcja takich kanałów (np. budowanie ich z ciężkiego betonu) może doprowadzić do przemarzania i powstawania ciągu wstecznego. Jest to niepożądane zjawisko, w przypadku którego powietrze z kanału wentylacyjnego napływa do pomieszczenia, zamiast być z niego odprowadzane. Ten problem jest szczególnie uciążliwy w okresie niskich temperatur i wówczas może powodować wyraźny dyskomfort mieszkańców.

Ciąg kanałów wentylacyjnych uzależniony jest od ich wysokości, którą mierzy się od kratki w pomieszczeniu do wylotu nad dachem. Często popełnianym błędem jest więc projektowanie komina o różnych wysokościach. Komin wyższy powoduje większe podciśnienie, natomiast w momencie braku w nim powietrza zaciągnie je wówczas z komina niższego. To zjawisko może wystąpić również w trakcie montażu wentylatorów mechanicznych w łazienkach czy w kuchni. Kanały wentylacyjne muszą zatem mieć odpowiednie duże przekroje, w domach jednorodzinnych w zupełności wystarczą te standardowe o średnicy 15 cm. Decydując się na taki wariant, warto zwrócić uwagę, aby kanały posiadały gładkie ścianki – wówczas opory przepływu powietrza będą mniejsze. Aby wentylacja działała poprawnie, usunięte powietrze musi zostać zastąpione tym świeżym. Idealnie sprawdzą się w tym przypadku nawiewniki umieszczone w ramach okien lub ścian. Warto postawić na te automatyczne, gdyż unika się wówczas ręcznej zmiany ustawień, np. w czasie mrozów. Nawiewniki samoczynnie otwierają się i zamykają, w zależności od panującej temperatury czy wilgotności powietrza. Nieocenione dla komfortu użytkowania wentylacji jest codzienne wietrzenie mieszkań, a przy pracy w kuchni (pracy okapu kuchennego) dodatkowe rozszczelnienie okien kuchennych.