Klimatyzator na zabytku

Zanim kupisz klimatyzator…

upewnij się, czy można będzie zamontować klimatyzator w danym miejscu i, jeśli tak,  to czy wymagane są odpowiednie zezwolenia dla takiej instalacji.
Jeden z najpopularniejszych typów klimatyzatorów  - tzw. split - składa się z jednostki wewnętrznej (zawierającej m.in. parownik i wentylator) oraz zewnętrznej, w której we wspólnej obudowie umieszcza się skraplacz, wentylator oraz sprężarkę. Jednostka wewnętrzna instalowana jest w klimatyzowanym pomieszczeniu, natomiast urządzenie zewnętrzne mocowane jest na ścianie budynku, dachu, względnie na powierzchni gruntu.
Jeżeli jednostka ma być zamontowana na ścianie lub dachu bloku mieszkalnego spółdzielczego czy wspólnotowego, to również musi być na to wydane zezwolenie przez administratora budynku.
W przypadku budynku podlegającemu ochronie zabytków wymagane jest zezwolenie od właściwego Konserwatora Ochrony Zabytków.

Klimatyzator a konserwator

Posiadanie obiektu zabytkowego  lub położonego na terenie objętym ochroną, znacznie ogranicza swobodę dysponowania nim przez właściciela i nakłada na niego liczne obowiązki. Podobne ograniczenia czekają mieszkańca budynku wpisanego do rejestru zabytków. Aby dowiedzieć się, czy obiekt znajduje się w rejestrze zabytków, należy zwrócić się z zapytaniem do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (WKZ). Należy też sprawdzić w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, czy np. cały obszar, na którym znajduje się dany obiekt, jest wpisany do rejestru zabytków.

Jeśli okaże się, że budynek jest wpisany do rejestru zabytków, jego przebudowa, adaptacja i konserwacja podlega procedurom i zaleceniom dla obiektów pod ochroną konserwatorską wg przepisów Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. 2003 nr 162 poz. 1568). Oznacza to, że właściciel zabytku powinien zwrócić się do właściwego WKZ z wnioskiem o wydanie zaleceń konserwatorskich, określających sposób korzystania z obiektu, jego zabezpieczenia i wykonania prac konserwatorskich, a także zmian, które można w nim dokonać.
Z reguły konserwatorzy wymagają, aby elewacja obiektu zabytkowego została zachowana (lub odtworzona) wedle kształtu pierwotnego i zakazane jest montowanie na jej froncie jakichkolwiek elementów reklam, szyldów czy urządzeń w tym klimatyzacyjnych. Natomiast co do przebudowy wnętrza - konserwatorzy na ogół przychylają się do zmian, nawet kompletnej przebudowy oraz instalacji nowoczesnych urządzeń technicznych we wnętrzu obiektu.

Klimatyzacja na obiekcie zabytkowym

Droga administracyjna w przypadku montażu klimatyzatora na budynku spółdzielczym, wspólnotowym lub zabytkowym rozpoczyna się od wydania opinii i wytycznych do montażu skraplacza na elewacji.

Zanim kupisz klimatyzator musisz uzyskać pozwolenie od spółdzielni lub wspólnoty mieszkaniowej na montaż takiego urządzenia. Przeważnie pozytywne decyzję dotyczyły skraplaczy nie szpecących elewacji, czyli umieszczanych w niewidocznych miejscach, podcieniach, na zakrytych balkonach, loggiach oraz na elewacjach bocznych bądź od strony podwórza. Jeśli zamontujesz na elewacji skraplacz bez pozwolenia, musisz spodziewać się otrzymania oficjalnej korespondencji od administracji wskazującej termin… demontażu...

Jeśli posiadasz mieszkanie w budynku wpisanym do rejestru zabytków, wówczas najpierw musisz uzyskać zgodę wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni, w której skład wchodzi dany budynek, a dopiero po jej uzyskaniu można wystąpić do konserwatora zabytków z wnioskiem o wydanie pozwolenia na zamontowanie klimatyzacji.

Najłatwiej zamontować urządzenie klimatyzacyjne nie wymagające ingerencji na elewacji lub kiedy można jednostkę zewnętrzną zamontować na balkonie, dachu lub (rzadko stosowane) na przewiewnym strychu lub w wentylowanej piwnicy. Skraplacz można też posadowić na gruncie, ale wówczas narażamy się na zwiększone ryzyko uszkodzenia bądź wandalizmu.

Co zaś, skoro mieszkanie nie ma balkonu, budynek nie ma strychu, podlega zaś ochronie konserwatorskiej? Odpowiedź: montaż na dachu. Tak, ale instalacja jednostki klimatyzacyjnej na dachu również wymaga uzyskania pozwolenia. Administrator obiektu może w takim przypadku wydać negatywną decyzję argumentując ją obawą o utratę szczelności dachu.

Klimatyzacja a zabytek - argumenty

Jak przekonać konserwatora zbytków do konieczności montażu klimatyzacji split? Oprócz wskazania miejsca montażu skraplacza w niewidocznym miejscu, bądź na dachu czy na gruncie można argumentować, że:

- klimatyzator jest konieczny z uwagi na zabytkowy charakter budynku, ponieważ jego działanie zapewni odpowiednią temperaturę powietrza i wilgotność względna powietrza wewnętrznego, gwarantującą zachowanie obiektu w jak najlepszym stanie. Warunki jakie powinny być zapewnione obiektom zabytkowym zostały przedstawione w tabeli 1.

Tab. 1. Parametry powietrza w obiektach zabytkowych

- działanie klimatyzacji służyć będzie ochronie życia lub zdrowia ludzkiego lecz tu należy przedstawić także orzeczenie lekarskie, że taka  instalacja jest niezbędna dla życia i zdrowia użytkownika danego mieszkania.

- klimatyzacja przyczyni się do ochrony dóbr zgromadzonych w danym budynku.

Argumentację należałoby poprzeć cichą pracą klimatyzatora, która nie zakłóci innym mieszkańcom i nie wywoła wibracji szkodzących elewacji. Wybór cichej jednostki to dobry pomysł, który nie spowoduje konfliktów z sąsiadami.

Wniosek do konserwatora podlega opłacie w wysokości 82 zł. Na wydanie decyzji konserwator ma 30 dni. W przypadku spraw skomplikowanych wnioskodawca będzie oczekiwał na decyzję do 2 miesięcy.

Nie dla montażu klimatyzatora na zabytku

Jeśli jednak wciąż uzyskujesz odmowną odpowiedź administracyjną. W tym przypadku radzimy zakupić klimatyzator przenośny lub zamontować klimatyzator bez jednostki zewnętrznej. Te drugie montowane są w sposób podobny do splitów, lecz o wiele prostszy.

Klimatyzacja wg Warunków Technicznych

Na koniec umieszczamy wyciąg z Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z póź. zm. z dnia 15 czerwca 2002 r.), z paragrafami, które wydaja się być przydatne przed sporządzeniem wniosku do konserwatora.

§ 147.
3. Klimatyzację należy stosować w pomieszczeniach, w których ze względów użytkowych, higienicznych, zdrowotnych lub technologicznych konieczne jest utrzymywanie odpowiednich parametrów powietrza wewnętrznego określonych w przepisach odrębnych i w Polskiej Normie dotyczącej parametrów obliczeniowych powietrza wewnętrznego.

§ 154.
3. Urządzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji, takie jak centrale, klimakonwektory wentylatorowe, klimatyzatory, aparaty ogrzewcze i chłodząco-wentylacyjne, powinny być tak instalowane, aby była zapewniona możliwość ich okresowej kontroli, konserwacji, naprawy lub wymiany.

§ 293.
1. Tablice informacyjne, reklamy i podobne urządzenia oraz dekoracje powinny być tak usytuowane, wykonane i zamocowane, aby nie stanowiły zagrożenia bezpieczeństwa dla użytkowników budynku i osób trzecich.
2. Daszki, balkony oraz stałe i ruchome osłony przeciwsłoneczne mogą być umieszczane na wysokości co najmniej 2,4 m nad poziomem chodnika, z pozostawieniem nieosłoniętego pasma ruchu od strony jezdni o szerokości co najmniej 1 m.
3. Wystawy sklepowe, gabloty reklamowe, a także obudowy urządzeń technicznych nie mogą być wysunięte poza płaszczyznę ściany zewnętrznej budynku o więcej niż 0,5 m - przy zachowaniu użytkowej szerokości chodnika nie mniejszej niż 2 m oraz zapewnieniu bezpieczeństwa ruchu dla osób z dysfunkcją narządu wzroku.

§ 327.
2. Instalacje i urządzenia, stanowiące techniczne wyposażenie budynku mieszkalnego, zamieszkania zbiorowego i użyteczności publicznej, nie mogą powodować powstawania nadmiernych hałasów i drgań, utrudniających eksploatację lub uniemożliwiających ochronę użytkowników pomieszczeń przed ich oddziaływaniem.

Co to jest zabytek i jakiej podlega chronie? Czytaj: http://www.gazeta-dobryznak.pl/index.php?art=632
 

Opracowanie: HVACR.pl; fot. a. Rybka