UE i jej państwa członkowskie od dawna opowiadają się za ochroną klimatu. Są stronami Konwencji Wiedeńskiej (dot. ochrony warstwy ozonowej) i Protokołu Montrealskiego (dot. wycofywania produkcji i zużycia substancji zubożających warstwę ozonową). Zatwierdziły też 4 poprzednie poprawki do Protokołu.
Protokół Montrealski w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową funkcjonuje od 1987 roku. Nad ostatnią poprawką do Protokołu Montrealskiego obradowano w dniach 10–15 października 2016 roku w Kigali w Rwandzie, podczas 28. Spotkania Stron Protokołu Montrealskiego (MOP28). Delegatury 197 krajów, w tym Polski, dyskutowały o harmonogramie stopniowej eliminacji z produkcji i obrotu HFC (fluorowanych gazów cieplarnianych). Po długotrwałych negocjacjach poprawkę przyjęto 15 października 2016 r. Poprawka „Kigali Amendment” zakończyła trwające 6 lat uzgodnienia poprawek, które rozpoczęto w Port Ghalib w Egipcie, w tym harmonogramu wycofywania zużycia i produkcji substancji HFC.
Poprawka z Kigali służy ochronie klimatu i globalnemu zmniejszeniu produkcji i zużycia gazów HFC. Wprowadza do Protokołu Montrealskiego harmonogram wycofywania zużycia i produkcji gazów o silnym efekcie cieplarnianym: wodorofluorowęglowodorów (HFC).
Gazy HFC nie uszkadzają warstwy ozonowej, niemniej jeśli dostają się do atmosfery, powodują zmianę klimatu i poważnie przyczyniają się do potęgowania efektu cieplarnianego. Gazy HFC mają potencjał ocieplenia nieporównywalnie większy od potencjału dwutlenku węgla, który kiedyś był przedstawiany jako główny sprawca globalnych zmian.
Poprawka z Kigali w skrócie:
• globalne zmniejszenie produkcji i zużycia gazów HFC,
• obniżenie temperatury na Ziemi o 0,5°C, do końca stulecia,
• wdrażanie w krajach rozwiniętych od 2019 r.,
• wdrażanie w krajach rozwijających się od 2029 r.,
• odstępstwa od reguły dla krajów o wyjątkowo wysokiej temperaturze powietrza.
W związku z różnymi potrzebami i możliwościami gospodarczymi istniejącymi pomiędzy krajami rozwijającymi się (A-5), a krajami rozwiniętymi (A-2), poprawka z Kigali Amendment wskazuje stronom protokołu montrealskiego kroki do podjęcia, odpowiednio do ich rozwoju społecznego-gospodarczego, tak by stopniowo ograniczyć stosowanie HFC. Zgodnie z poprawką państwa rozwinięte mają jako pierwsze, bo już w roku 2019, zacząć wycofywać gazy HFC z obiegu. Większość państw rozwijających się ma zacząć redukować produkcję i zużycie tych gazów od roku 2029, a pozostałe – dopiero w 2032.
Uzgodniono też, że z uwagi na brak zamienników kraje z bardzo wysoką temperaturą otoczenia (tzw. Kraje HAT), do których należą m.in. wszystkie kraje Półwyspu Arabskiego, będą mogły nadal stosować bez ograniczenia substancje HFC w niektórych rodzajach klimatyzatorów.
Poprawka wejdzie w życie 1 stycznia 2019 r., gdy ratyfikuje ją przynajmniej 20 Stron Protokołu Montrealskiego. Jeżeli pułap ten nie zostanie osiągnięty w powyższym terminie, poprawka wejdzie w życie 90 dni po dacie, z którą warunek ten zostanie spełniony.
Szacuje się, że wdrożenie Kigali Amendment pozwoli na zmniejszenie o 85% emisji gazów HFC wyrażonych w CO2 eq (równoważnik dwutlenku węgla) poprzez redukcję ich produkcji i zużycia we wszystkich 197 krajach - Stronach Protokołu. Długofalowym celem ma być obniżenie temperatury na Ziemi o 0,5°C, do końca stulecia.
Przypominamy, że w Polsce najczęściej stosowanymi substancjami HFC są czynniki R134 i R410A, wykorzystywane głownie w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej.
Komentarze (0)