Do chwili obecnej oceniano wydajność chłodniczą chillerów na podstawie wskaźnika EER (Energy Efficiency Ratio). Jako warunki obciążenia całkowitego (100% mocy) przyjmuje się temperaturę powietrza 35°C dla skraplaczy chłodzonych powietrzem i 30°C dla skraplaczy chłodzonych wodą. Jednakże liczne studia w ostatnich latach wykazały, że nie uwzględnia się tu wydajności chillerów w ciągu sezonu, a rzadko pracują one w rzeczywistości przy pełnym obciążeniu. Zwraca się uwagę na pokrycie szczytowego obciążenia, podczas gdy 95% czasu urządzenie pracuje w warunkach obciążenia częściowego. Mówiąc inaczej: na podstawie badań europejskich chillery pracują przy pełnym obciążeniu jedynie przez 1,4% czasu eksploatacji, a według danych amerykańskich nawet 0,4%. Renomowana Ecole de Mines w Paryżu opublikowała wyniki badań, według których „Moc nominalna w żadnym wypadku nie może być wielkością wyjściową dla ustalania przeciętnej wydajności agregatów wody lodowej. Ponadto powstaje ryzyko popełnienia dużego błędu przy doborze chillerów chłodzonych powietrzem”[1]. Wartość EER nie stanowi jedynego kryterium doboru agregatów wody lodowej.
Obliczanie ESEER
Producenci agregatów wody lodowej, którzy certyfikują swoje wyroby w Eurovent, decydowali się na sprawdzenie, które kryteria oceny są najbardziej przydatne dla osiągnięcia realistycznego obrazu wydajności wytwornic. Jest to ważna inicjatywa z punktu widzenia biur projektowych i konstrukcyjnych, niosąca ze sobą także korzyści ekonomiczne dla użytkowników.
Nowy wskaźnik nosi nazwę ESEER (European Seasonal Energy Efficiency Ratio) i został on opracowany po prawie pięcioletnich studiach przez Ecole des Mines w Paryżu (w latach 2001-2003 w ramach europejskiego programu SAVE) i przez francuskiego giganta energetycznego EdF (Electricité de France).
Słówko „European” jest przy tym szczególnie ważne, gdyż od kilku lat podjęto podobną inicjatywę w USA pod nazwą „IPLV” w ARI (American Refrigeration Institute).
ESEER składa się z członów „A.EERA + B.EERB + C.EERC + D.EERD”, przy czym wszystkie cztery EER oblicza się tak, jak przedstawiono w tabeli.
Tabela 1. Obliczenie czterech wartości EER
Z tabeli wynika, że praca przy pełnym obciążeniu (EER)A trwa zaledwie przez 3% czasu. Przy obciążeniu 75% obowiązuje współczynnik 0,33, przy 50% – 0,41, a przy 25% – 0,23.
Innymi słowy: Najdłużej (41%) praca trwa przy obciążeniu 50% (EERC). Równocześnie temperatura powietrza lub wody na wlocie do skraplacza zostaje odpowiednio dopasowana, aby lepiej uwzględnić warunki pracy. W przypadku pracy parowacza, przy obliczeniach wskaźnika ESEER dla wszystkich chillerów przyjmuje się temperaturę wody na wylocie z parowacza, równą 7°C.
Wskaźnik ESEER odnosi się wyłącznie do pracy agregatów wody lodowej w trybie chłodzenia. W urządzeniach odwracalnych projektanci i konstruktorzy powinni uwzględniać z jednej strony ESEER dla chłodzenia, a z drugiej – COP (Coefficient of Performance) – dla trybu ogrzewania. Ten ostatni wskaźnik jest również certyfikowany przez Eurovent, obok natężenia dźwięku, poboru energii elektrycznej oraz mocy chłodniczej i grzejnej.
Zresztą wytwórcy grupy roboczej „Chiller” przy Eurovent zajmują się także zagadnieniem sezonowej wydajności agregatów w trybie ogrzewania, wg wzoru ESEER. Jest nadzieja, że w ciągu bieżącego roku zostanie przedstawiona nowa metoda badawcza pod nazwą ESCOP. Odnosi się ona wyłącznie do agregatów wody lodowej, podczas gdy dla określania mocy pomp ciepła nie ma dotychczas certyfikacji europejskiej. Zagadnienie to jest aktualnie dyskutowane na forum Komisji Europejskiej.
Działania Komisji Europejskiej stanowią kolejny powód, aby producenci chillerów wprowadzali wskaźnik ESEER. Oczekuje się, że Komisja Europejska w przyszłości zdefiniuje wymagania dla wszystkich rodzajów urządzeń pobierających energię.
ESEER (Eurovent Standard 6-C003-2006) obowiązuje od czerwca 2006 wszystkich wytwórców agregatów wody lodowej, którzy poddają swoje wyroby certyfikacji Eurovent. Oznacza to, że klasyfikacja EER od czerwca 2006 została zastąpiona ESEER, przy czym istnieje 7 klas wydajności od A (najwyższa wartość ESEER) do G (najniższa wartość ESEER). Najbliższym celem producentów jest sukcesywne wycofywanie z rynku urządzeń klasy „G”.
Osiem kategorii agregatów certyfikowanych przez Eurovent
Od końca roku 2006 Eurovent wprowadził wartości ESEER dla tysięcy agregatów (www.eurovent-certification.com). Przedstawia się różne kategorie urządzeń. Według terminologii Eurovent agregaty ocenia się jako „Liquid Chilling Package”, w skrócie LCP, przy czym dotyczy to wyłącznie urządzeń napędzanych elektrycznie. Nie ujęto tu agregatów absorpcyjnych ani urządzeń napędzanych gazem.
Producenci LCP, biorący udział w certyfikacji, powinni poddawać certyfikacji urządzenia o mocy do 600 kW (skraplacze chłodzone powietrzem) i do 1500 kW (skraplacze chłodzone wodą).
Ponadto Eurovent rozróżnia cztery rodzaje zastosowań:
• klimatyzacja (temperatura wody od +2 do +15°C,
• chłodzenie normalne (temperatura roztworu od -12 do + 3°C,
• zamrażanie (-8 do -25°C)
• oraz zastosowania specjalne (ogrzewanie i chłodzenie podłogowe).
Stąd otrzymuje się ogólnie osiem kategorii urządzeń: 4 rodzaje zastosowań x 2 typy LCP (chłodzone powietrzem lub wodą).
Od grudnia 2006 istnieje jeszcze jedna grupa, tj. odwracalne urządzenia chłodzone powietrzem lub agregaty wody lodowej split (skraplacz na zewnątrz, parowacz wewnątrz).
Urządzeń jednej kategorii nie można porównywać z inną kategorią, gdyż występują tu różne warunki pomiaru i nie można wyciągnąć bezpośrednich wniosków. Od końca 2006 roku 38 producentów przyjęło program Eurovent dla 46 rodzajów LCP.
Wśród nich jest nadreprezentacja (ok. 20) wyrobów francuskich. Wynika to przede wszystkim stąd, że firma Eléctricité de France wspiera ogrzewanie i chłodzenie podłogowe, jako rozwiązanie efektywne i wymaga od producentów certyfikacji ich wyrobów w Eurovent.
Wszystkie wielkie marki tradycyjne, jak Aermec, Carrier, Ciat, Climaveneta, Clivet, Lennox, Trane, York etc. biorą udział w programie Eurovent. Produkty chińskie, jak Midea, Cree etc. mimo, że wystawiane są już na targach IKK to nie znajdują się w tym programie. Wiele spośród tych firm poddaje się certyfikacji w zakresie klimatyzatorów i oczekuje się, że w roku 2007 przystąpią do programu również w zakresie LCP, gdyż rynek europejski w dziedzinie urządzeń odwracalnych stanowi interesujący potencjał dzięki szybkiemu wzrostowi.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że udział w programie certyfikacji Eurovent jest dobrowolny i podlega suwerennej decyzji producenta.
Łącznie od końca grudnia ubiegłego roku (do marca bieżącego roku) spisano na stronach internetowych Eurovent wraz z danymi ESEER 3863 agregaty LCP chłodzone powietrzem i 1294 LCP chłodzone wodą.
Urządzenia kompaktowe chłodzone powietrzem: wysoka wydajność chłodnicza nie oznacza wysokiej wartości ESEER
Poniżej porównano pięć kategorii urządzeń LCP. Podstawowe dane do porównań pochodzą ze strony internetowej, przy czym zostały usunięte urządzenia, które nie będą już w sprzedaży oraz urządzenia bez danych ESEER.
Porównanie zaczyna się od urządzeń kompaktowych (wyłącznie chłodzących) ze skraplaczem chłodzonym powietrzem (według terminologii Eurovent oznaczonych symbolem LCP/A/P/C/AC), tj. najobszerniejszej kategorii na stronie Eurovent, obejmującej 2124 agregaty (do końca grudnia 2006). Jeżeli te urządzenia zostaną naniesione na wykres (patrz rys. 1) według rosnących wartości ESEER/EER i według wydajności chłodniczej, bez wymieniania marki i modelu, to w oczy rzuca się wiele spostrzeżeń.
Rys. 1. APCAC: Urządzenia kompaktowe chłodzone powietrzem (wyłączne chłodzenie)
Po pierwsze, certyfikowane wartości ESEER zmieniają się między 1,82 i 5,8 – to duża rozpiętość! Jednakże dla 8 modeli wartość ESEER wynosi poniżej 2, podczas gdy dla większości modeli (1181) zawiera się w przedziale 3 do 4, a dla 18 modeli – 5 lub powyżej. Ponadto obserwuje się tendencję, że ESEER rośnie przy wyższych wydajnościach, co można logicznie wyjaśnić: im większa jest wydajność chillera, tym droższe i lepsze jest jego wyposażenie (więcej sprężarek, regulacja mocy etc.). Oddziałuje to korzystnie na warunki pracy przy częściowym obciążeniu.
Jednakże moc urządzenia ma znacznie mniejszy wpływ na wartość ESEER, niż można by się spodziewać. Moc chłodnicza 10 modeli o najwyższej wartości ESEER zawiera się między 200 a 340 kW, podczas gdy urządzenia o mocy ok. 600 kW wypadają znacznie gorzej. W rzeczywistości o wartości ESEER decyduje projekt urządzenia, zastosowane wymienniki ciepła, typy sprężarek, wentylatorów itd. Również bardzo chwalony czynnik chłodniczy R410A nie gwarantuje wysokiej wartości ESEER. Całkiem przeciwnie: maszyny o najwyższych wartościach ESEER pracują z czynnikiem R407C. Dla R134a nie da się tego tak jasno wytłumaczyć. Urządzeń z tym czynnikiem chłodniczym nie da się znaleźć ani wśród najlepszych, ani najgorszych.
Wyraźnie natomiast można stwierdzić, że wartości EER agregatów o najniższych wydajnościach są wyższe niż ESEER. Wynika to stąd, iż te urządzenia nie są sprawne przy obciążeniach częściowych. Najciekawsze stwierdzenie prowadzi ku dobrej konkluzji: spośród 30 agregatów wyróżniających się, 27 pochodzi od jednego wytwórcy. To samo dotyczy również 12 najgorszych urządzeń (moc chłodnicza między 118 i 574 kW). Niestety, nie można ich ze względów kurtuazyjnych wymienić!
Kompaktowe urządzenia odwracalne, chłodzone powietrzem: lepsze wyniki w trybie ogrzewania
1372 urządzenia, to odwracalne urządzenia kompaktowe służące do ogrzewania i chłodzenia, a wg terminologii Eurovent oznaczane symbolem LCP/A/P/R/AC. Jest to druga pod względem wielkości kategoria zamieszczona na stronie internetowej Eurovent. Poza ośmioma wyjątkami, wszyscy producenci umieszczają swoje wyroby w programie Eurovent[2].
Rys. 2. APRAC: Kompaktowe urządzenia odwracalne, chłodzone powietrzem (chłodzenie i ogrzewanie)
Pierwsza informacja, jaką otrzymuje się na podstawie krzywych na rys. 2, to mniejszy zakres wartości ESEER, wynoszący zaledwie 1,99 do 4,65, podczas gdy znaczna większość (780) zawiera się w granicach 3 do 4. Tylko w 8 maszynach ESEER wypada niżej niż EER, co prowadzi do gorszych warunków pracy przy obciążeniu częściowym. Chodzi tu jednakże o urządzenia o najniższej wydajności.
Tak jak w przypadku wcześniej wymienionych urządzeń, nie ma bezpośredniej zależności między mocą nominalną i wartością ESEER lub między COP i EER. Agregat o najwyższej wartości EER (4,65) ma moc chłodniczą 36,4 kW (moc grzejną 42,4 kW), podczas gdy maszyna o najgorszej wartości ESEER (1,99) wykazuje moc chłodniczą 226 kW i moc grzejną 300 kW. Ponadto wszystkie agregaty pozwalają na łatwiejszą optymalizację w trybie ogrzewania niż w trybie chłodzenia, gdyż w większości urządzeń wartość COP jest wyższa niż EER.
Analizując zastosowane czynniki chłodnicze, to R407C wypada gorzej niż we wcześniej omawianej kategorii maszyn. 8 spośród najlepszych urządzeń i 28 spośród 30 najgorszych pracują z tym czynnikiem. Zaledwie jeden producent stosuje R134a, przy czym wartość ESEER 178 maszyn tego producenta zawiera się w przedziale od 3,13 (moc chłodnicza 238 kW i moc grzejna 259 kW) do 3,86 (moc chłodnicza 512 kW i moc grzejna 550 kW).
Ogólnie, również w kategorii kompaktowych urządzeń odwracalnych, istnieje tylko jeden wytwórca, którego 21 wyrobów znajduje się w grupie 30 urządzeń o najwyższych wartościach ESEER!
Urządzeniach do ogrzewania i chłodzenia podłogowego
Jeszcze krótko o specjalnej kategorii odwracalnych urządzeń kompaktowych, tj. urządzeniach do ogrzewania i chłodzenia podłogowego, określanej przez Eurovent symbolem LCP/A/P/R/CHF. Do grupy tej należy 367 agregatów, przy czym dominują tu wyroby producentów aktywnych na rynku francuskim.
Można to zawdzięczać aktywności marketingowej EdF (Eléctricité de France), która to firma wspiera tę technologię w obszarze prywatnych urządzeń domowych. Wartości ESEER zawarte są w przedziale od 2,38 do 4,98, przy czym jedenaście najgorszych urządzeń ma wysoką wartość COP, leżącą znacznie wyżej niż EER, który jest wyższy niż ESEER. Oznacza to, że te urządzenia w pierwszym rzędzie są przeznaczone do ogrzewania (patrz rys. 3).
Rys. 3. APRCHF: Kompaktowe urządzenia do chłodzenia i ogrzewania podłogowego
Kompaktowe urządzenia chłodzone wodą: najlepsze wyniki dla R134a
Całkiem inaczej wygląda sprawa kompaktowych urządzeń chłodzonych wodą, wg terminologii Eurovent oznaczanych jako LCP/W/P/C/AC, spośród których 444 modele zostały zamieszczone na internetowej stronie Eurovent. Wartości ESEER zawierały się w granicach od 3,29 do 7,4, co wskazuje, że zakres działania jest znacznie większy niż dla urządzeń chłodzonych powietrzem. Większość (308), spośród omawianych agregatów ma wartość ESEER w przedziale od 4 do 6, podczas gdy zaledwie 10 modeli ma wartoś ESEER powyżej 7.
Dla 14 modeli wartość EER jest większa niż ESEER, przy czym nie można tego odnosić do agregatów chłodzonych powietrzem. Nie chodzi tu w żadnym przypadku o modele o najniższych wartościach ESEER. Raczej przeciwnie: najlepszy agregat ma wartość ESEER 5,76 przy EER 6,07! Oprócz tego wyraźnie widoczny jest związek między mocą chłodniczą a ESEER. Im wyższa jest moc, tym wyższa wartość ESEER (rys. 4). Również wpływ rodzaju czynnika chłodniczego nie pozostawia otwartych pytań. 64 spośród 70 najlepszych urządzeń pracują z R134a, podczas gdy 70 najgorszych agregatów jest napełnione R407C.
Rys. 4. WPCAC: Kompaktowe urządzenia chłodzone wodą (tylko chłodzenie)
Kompaktowe urządzenia odwracalne, chłodzone wodą: mniejsza wartość ESEER
W ostatniej badanej kategorii (350 modeli) oceniane są odwracalne urządzenia chłodzone wodą, oznaczane w Eurovent symbolem LCP/W/P/R/AC. Krzywe na rys. 5 wyraźnie wskazują, że odwracalność obiegów negatywnie wpływa na ESEER. Wartości ESEER zawierają się w przedziale od 2,83 do 6,06, czyli są znacznie niższe od tych wartości dla kategorii wymienionych wyżej (tylko dla trybu chłodzenia).
Również wpływ mocy chłodniczej na wartość ESEER jest mniej wyraźny. Agregaty o najwyższej mocy mają wartość ESEER równą 5,6 i wyżej, a urządzenia o najmniejszej mocy najwyżej 3,8. W 249 modelach wartość COP jest niższa niż EER, z czego można wnioskować, iż te urządzenia mogą być optymalizowane przede wszystkim dla trybu chłodzenia. Wartość ESEER rośnie ze spadkiem COP (patrz rys. 5).
Nowe sprężarki scroll
Firma Copeland rozbudowała niedawno swój typoszereg sprężarek na czynnik chłodniczy R410A, dla zastosowań w klimatyzacji stacjonarnej i zaprezentowała tę nową generację na ostatnich targach IKK. Nowy zakres mocy wynosi od 5 do 82 kW. Dla mocy powyżej 9 kW sprężarki są przystosowane do połączeń równoległych.
Przy tej samej mocy sprężarki scroll są bardziej zwarte i pracują ciszej niż śrubowe. Dla zastosowań o dużej mocy w klimatyzacji i ogrzewnictwie Copeland oferuje sprężarki Dual Scroll o mocach 136 i 164 kW (pojedyncze) oraz 272 i 300 kW w tandemach. Mowa tutaj o najwydajniejszych sprężarkach scroll dla R407C i R410A, które mogą zastąpić także sprężarki śrubowe w zastosowaniu dla tzw. roof-topów i dla dużych chillerów.
Sprężarka Dual Scroll jest sprężarką poziomą półhermetyczną, z zainstalowanymi spiralami na obu końcach wału. Taka konstrukcja ma na celu oszczędność miejsca i uniknięcie osadnika oleju. Dzięki odpowiedniej regulacji w pojedynczej sprężarce Dual Scroll można osiągnąć redukcję mocy o 50% przy „wyłączeniu” jednej z dwóch spirali. Gdy sprężarki Dual Scroll pracują w tandemie, to można uzyskać cztery poziomy mocy: 25% (3 spirale wyłączone), 50, 75, i 100% mocy nominalnej. Seria Dual Scroll jest dostarczana z fabrycznie zamontowanym rozdzielaczem elektronicznym. Rozdzielacz dokonuje ciągłej analizy pracy sprężarki za pomocą czujnika ciśnienia oleju, sześciu czujników temperatury (w różnych punktach uzwojenia) i dwóch czujników temperatury gazu sprężonego (po jednym na każdy zestaw).
Moduł o nazwie „Compressor Alert” wskazuje na stan obsługowy i ma na celu wczesne rozpoznanie zakłóceń pracy. Te informacje są odczytywane bezpośrednio w module albo przekazywane dalej za pośrednictwem sieci LONWorksBUS do systemu zarządzania budynkiem.
Nowe agregaty wody lodowej
Nowy typoszereg chillerów AquaForce produkcji firmy Carrier wyposażony jest w aluminiowe wymienniki ciepła z mikrokanalikami (20 modeli o mocy od 280 do 1700 kW) i odznacza się o 10% większą sprawnością oraz napełnieniem mniejszym o 30% (przy tej samej wydajności, co urządzenia tradycyjne). Ponadto agregaty są wyposażone w nowe sprężarki dwuśrubowe Carrier 06T, przy czym elektroniczny zawór regulacyjny sterowany ciśnieniem oleju umożliwia płynną regulację mocy.
Włoski producent X-Change w swoich modelach miedziano-aluminiowych stosuje rurki o przekroju owalnym, co powinno o 15% poprawić sprawność bloków. W rzeczywistości strata ciśnienia po stronie powietrza zostaje zredukowana o 25% dzięki zwiększonej przepustowości i wzrasta wydajność wentylatorów osiowych.
GEA wprowadziła na rynek w maju 2006 nową serię chillerów GLAC. Są to urządzenia o mocy od 140 do 750 kW ze skraplaczem chłodzonym powietrzem, napełnione czynnikiem chłodniczym R134a. Nowa seria osiąga, wg wytwórcy, wartość ESEER równą 4. Seria ta zastępuje dotychczasowe urządzenia GLAC, napełnione R407C, osiągające wartości ESEER od 3,2 do 3,78. Agregaty są napędzane 1 do 4 sprężarkami śrubowymi, przy czym każda sprężarka ma możliwość indywidualnej regulacji mocy (w zakresie od 50 do 100% mocy nominalnej). Agregaty z 4 sprężarkami mogą mieć moc regulowaną w zakresie od 12,5 do 100%.
Nowa seria chillerów Symphony, produkcji firmy York jest napełniona R134a i osiąga moc w zakresie od 540 do 1045 kW. Dzięki zastosowaniu sprężarek o regulowanej prędkości obrotowej, elektronicznych zaworów rozprężnych i optymalizacji dla obciążeń częściowych, osiąga się wartość EER równą 3,23 i ESEER – ponad 4. Chiller jest wyposażony w sprężarki śrubowe nowej konstrukcji, regulowane inwerterem. Modele o dwóch lub trzech sprężarkach mogą pracować z mocą równą 10 lub 7,5% mocy nominalnej.
Chillery Concept produkcji firmy Lennox (o mocy chłodniczej od 200 do 600 kW) ze skraplaczami chłodzonymi powietrzem i sprężarkiami Copeland 30 HP, napełnione czynnikiem R410A, wyposażone są w bloki aluminiowych wymienników ciepła z mikrokanalikami.
Napełnienie urządzeń czynnikiem chłodniczym można było zredukować o 30 do 40% przy tej samej wydajności, co rozwiązania tradycyjne. W następnym etapie Lennox planuje zastosowanie regulacji obrotów wentylatorów chłodzących skraplacz.
Firma LU-VE wystawiła na targach IKK 2006 nowe skraplacze w kształcie litery V (EHVD: 185 – 2405 kW) i schładzacz (EHLD: 147 – 1973 kW) o podwójnej baterii. Ta nowa konstrukcja SHVD- i SHLD- powinna być korzystniejsza energetycznie i pracować znacznie ciszej.
ESEER a konstrukcja urządzenia
Dane na stronie internetowej Eurovent odzwierciedlają aktualną ofertę. Jednakże minie wiele miesięcy, zanim wyniki testów Eurovent zostaną przedłożone. Istnieją już najnowsze modele, które były wystawione na ostatnich targach IKK i które nie znajdują się jeszcze w tabelach Eurovent. Z tego powodu nie można ich porównywać z innymi urządzeniami, jednakże relacje wytwórców mówią wyraźnie: nowy wskaźnik ESEER ma duży wpływ na wyposażenie techniczne nowych modeli (patrz skrzynki informacyjne firm).
W jakim stopniu ma to miejsce? W zakresie technologii sprężarek, z coraz większą regularnością instalowane są sprężarki scroll w najnowszych modelach o mocy chłodniczej poniżej 500 kW. Przyjmowane są również systemy regulacji mocy sprężarek, stosowane są elektroniczne zawory regulacyjne.
W dziedzinie wymienników ciepła znaczenia nabierają nowe konstrukcje aluminiowych skraplaczy chłodzonych powietrzem z mikrokanalikami – produkcji takich firm jak Carrier, Lennox i inne, bądź też zastosowanie rurek o przekroju owalnym. Dzięki ich wyższej sprawności, urządzenia takie wymagają mniejszego napełnienia czynnikiem chłodniczym przy tej samej mocy. Dzięki temu można stosować sprężarki i wentylatory o mniejszej mocy.
Możliwości poprawy
Wyszczególnienie wartości ESEER na stronie internetowej Eurovent umożliwiło stworzenie w końcu ubiegłego roku przeglądu rynku w tej dziedzinie. W ciągu tego roku wnioski wyciągnięte w roku ubiegłym mogą się w szczególnych przypadkach nie sprawdzać, Jedno jednakże jest oczywiste: występują istotne różnice miedzy wytwórcami. Najlepszym dowodem tego jest fakt, że urządzenie najlepsze lub najgorsze pochodzą prawie zawsze od jednego producenta!
Również szeroki zakres wartości ESEER w ramach jednej kategorii urządzeń pokazuje, że istnieje jeszcze duża przestrzeń dla udoskonalania konstrukcji. Komisja Europejska może powoływać się na tę wartość, gdy idzie o wycofywanie z ryku w dłuższej perspektywie czasowej maszyn o najniższej sprawności.
Ponadto z danych Eurovent wynika, że wartość ESEER dla urządzeń odwracalnych są na ogół niższe niż dla maszyn wyłącznie chłodniczych. Informacje na temat korelacji między czynnikiem chłodniczym R410A a wartością ESEER stawiają w wątpliwość ogólnie chwaloną efektywność energetyczną tego czynnika roboczego. Wychodzi się z założenia, że w rzeczywistości R410A jst efektywny, gdyż zdaniem producentów nie był dotąd wykorzystywany w optymalnych warunkach.
Rys. 5. WPRAC: Kompaktowe urządzenia odwracalne, chłodzone wodą (chłodzenie i ogrzewanie)
Co nastąpi po ESEER?
Wielu ekspertów, w tym np. Brytyjczyk Roger Hitchin, dyrektor techniczny BRE Environment (patrz artkuł: Roger Hitchin http//www.eva.ac.at/publ/pdfauditac_seasonal.pdf) wskazuje na to, że europejski wskaźnik ESEER lub amerykański IPVL (ARI) wprawdzie stanowią krok w dobrym kierunku, lecz niewystarczający. Te wskaźniki oparte są na stwierdzeniu, że urządzenie składa się z pojedynczego chillera, który jest dobrany na pokrycie szczytowego obciążenia. W rzeczywistości wiele większych urządzeń zawiera kilka równolegle połączonych chillerów, przy czym całkowita moc zainstalowana przekracza zapotrzebowanie szczytowe – przykładowo, aby zapewnić pracę bez zakłóceń na wypadek awarii jednego chillera lub gdy muszą być prowadzone prace konserwacyjne. Rozwiązanie tego zagadnienia polega, według fachowców, na tym, aby stosować wartość ESEER dla wydajności rzeczywistego urządzenia w całości. Dalej mówi się, aby postępowanie było zgodne z wytycznymi UE w zakresie całkowitej efektywności energetycznej budynków (EPBD). Proponowana metoda polega na skomplikowanych obliczeniach, które bez odpowiedniego programu są bardzo trudne do przeprowadzenia. Gdyby została upowszechniona w Europie, byłaby dobrą podstawą do tworzenia programów komputerowych dla konstruktorów i producentów urządzeń.
Autorzy: Andrea VOIGT, Pascal POGOI
Tłumaczył: dr inż. Andrzej Girdwoyń
Źródło: Chłodnicwo&Klimatyzacja nr 10/2007
Literatura:
[1] Riviere, Philippe: Performances saisonnieres des groups de production D’eau glaçée. Thčse énergétique. 75, Mines de Paris [ENSMP] (2004)
[2] Oprócz Airpac International (marka Climastar), AJ-TECH, Avenir Energie, Climasol, Erset, Gonka Klima, Lemasson, Thermatis Technologies (marka Sofath)
Komentarze (0)