Prezydent Andrzej Duda podpisał Ustawę 29 listopada. Polska tym samym ma otwarte drzwi do ratyfikacji poprawki z Kigali jako strona.

Celem ustawy jest wyrażenie zgody Parlamentu na dokonanie przez Prezydenta RP ratyfikacji Poprawek do Protokołu montrealskiego w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową, sporządzonego w Montrealu dnia 16 września 1987 r., przyjętych w Kigali dnia 15 października 2016 r., w trybie art. 89 ust. 1 Konstytucji RP (dalej: „Poprawki z Kigali”).

Protokół montrealski stanowi umowę pogłębiającą współpracę państw w zakresie ochrony warstwy ozonowej Ziemi, której podstawowe zasady ustalono dwa lata wcześniej w Konwencji wiedeńskiej o ochronie warstwy ozonowej, sporządzonej w Wiedniu dnia 22 marca 1985 r. Oba te dokumenty mają obecnie zasięg globalny, a Polska jest nimi związana od 1990 r. Na podstawie postanowień Protokołu montrealskiego państwa zobowiązały się podjąć konkretne środki kontrolne dotyczące substancji zubożających warstwę ozonową (dalej: „SZWO”). Do tekstu powyższego Protokołu wprowadzono już kilkukrotnie poprawki, ze względu na konieczność uwzględnienia w ramach współpracy dotyczącej ochrony warstwy ozonowej wyników aktualnych badań jej stanu oraz procesów jej niszczenia, a także postępu technologicznego. Dotychczas Rzeczpospolita Polska ratyfikowała poprawki przyjęte: w Londynie w 1990 r., w Kopenhadze w 1992 r., w Montrealu w 1997 r. oraz w Pekinie w 1999 r. Omawiana ustawa dotyczy ratyfikacji ostatniego z przyjętych przez państwa-strony Protokołu montrealskiego dokumentu poprawek: Poprawek z Kigali sporządzonych w 2016 r.

Celem Poprawek z Kigali jest wprowadzenie zmian do Protokołu montrealskiego umożliwiających redukcję produkcji i zużycia wodorofluorowęglowodorów (HFC) – silnie działających gazów cieplarnianych, którymi często zastępuje się SZWO. Ustalone zostały harmonogramy zobowiązań w zakresie redukcji tych substancji, odmienne dla państw rozwiniętych i rozwijających się. Jak najszybsze globalne wycofanie HFC z obrotu jest konieczne - substancje te, używane jako zamienniki SZWO, charakteryzują się współczynnikiem ocieplenia globalnego nawet kilkanaście tysięcy razy większym niż w przypadku dwutlenku węgla. Koszty redukcji emisji tych gazów będą przy tym niskie lub umiarkowane, ponieważ w większości sektorów możliwości zastąpienia HFC są dostępne.

Związanie się przez Rzeczpospolitą Polską Poprawkami z Kigali nie spowoduje konieczności zmiany przepisów prawa polskiego. Zobowiązania wynikające z zawartych w nich postanowień w odniesieniu do krajów rozwiniętych nie wykraczają poza obowiązki wynikające z już obowiązującego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006 (Dz. Urz. UE L 150 z 20.05.2014, str. 195, z późn. zm.). Zmiany wynikające z Poprawek z Kigali zostały już ujęte także w prawie polskim, w szczególności w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1951, z późn. zm.) wraz z aktami wykonawczymi.

Ustawa ratyfikacyjna wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Ta piąta z kolei poprawka z Kigali do Protokołu wejdzie w życie 1 stycznia 2019 r. gdy ratyfikuje ją przynajmniej 20 państw lub regionalnych organizacji integracji gospodarczej będących stronami Protokołu Montrealskiego. Warunek ten został już spełniony.